سرویس فرهنگی یزدفردا :در جهت همراهی با کنگره مولانا کمال الدینی (شمس الدین) محمد وحشی بافقی بزرگمرد ادبیات ایران که از سرزمین آهن و فولاد شهر بافق واقع در استان یزد به دنیا معرفی شده است
یزدفردا در جشنواره فرهنگی این بزرگمرد خطه کویر اقدام به برپایی جشنواره فرهنگی اشعار و مطالب مرتبط با وحشی بافقی نموده است و در این راستا سروده (ترجیع بند) "
.ترجیع بند:
| سـاقـی بـده آن بـاده کـه اکـسـیر وجـود اسـت/ | شـــویــنــده آلـــایــش هــر بـــود و نــبـــود اســـت |
" را در ادامه می خوانید:
ترجیع بند
| سـاقـی بـده آن بـاده کـه اکـسـیر وجـود اسـت | شـــویــنــده آلـــایــش هــر بـــود و نــبـــود اســـت |
| بـی زیـبــق و گـوگـرد کـه اصـل زر کـانـی سـت | مــفــتـــاح در گــنــج طـــلــا خـــانــه جـــود اســـت |
| بــی گـردش خــورشــیـد کـم و بــیـش حــرارت | کــان زر از او هـر چــه فــراز اســت و فــرود اســت |
| قـرعـی نـه و انـبــیـقـی و حــلـی و نـه عـقـدی | در بـــوتـــه گـــداز زر و نـــه نـــار و نـــه دود اســـت |
| ســیـمـاب در او عـقـد وفـا بــســتــه بــر آتــش | از هـردو عـجـب ایـنـکـه نـه بــود و نـه نـمـود اسـت |
| هـم عــهــد در او ســود و زیـان هـمــه عــالــم | وین طرفه که در وی نه زیان است و نه سود است |
| در عـالـم هـسـتـی کـه ز هـسـتـی بـه در آییم | مـــا را چـــه زیــان از عـــدم ســـود وجـــود اســـت |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| مــطــرب بـــه نــوای ره مــا بـــی خـــبـــران زن | تـــــا جـــــامــــه درانــــیــــم ره جــــامــــه دران زن |
| آورد خــمــی ســاقــی و پــیــمــانــه بــر آن زد | تــو نــیــز بـــجــو ســاز خــود و زخــمــه بـــر آن زن |
| زان زخـمه که بـی حـوصـله از شـحـنه هراسـد | خــنـجــر کــن و زخــمـش بــه دل بــی جــگـران زن |
| آن نــغــمــه بـــر آور کــه فــتــد مــرغ هــوایــی | زان رشـــتـــه گـــره بـــر پـــر بـــیــهــوده پـــران زن |
| بــانـگـی کــه کــلـاه از ســر عــیـوق در افــتــد | بــــر طــــنـــطــــنـــه کـــوکـــبــــه تــــاجــــوران زن |
| این میکده وقف است و سبـیل است شرابـش | بــر جــمــلــه صــلــایــی ز کــران تــا بــه کــران زن |
| بـگـذار کـه مـا بـی خـود و مـدهـوش بـیـفـتـیـم | ایــن نــعــمــه مــســتــانــه بــه گــوش دگــران زن |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| ســاقـی بــده آن مـی کـه ز جــان شـور بــرآرد | بــــردار انـــاالــــحــــق ســــر مــــنـــصــــور بــــرآرد |
| آن مـی کـه فـروغـش شـده خـضـر ره مـوسـی | آتــــــش ز نـــــهـــــاد شـــــجـــــر طـــــور بــــــرآرد |
| آن مـی کـه افـق چــون شـودش دامـن سـاغـر | خـــورشـــیـــد ز جـــیـــب شـــب دیـــجـــور بــــرآرد |
| آن می کـه چـو تـه مانده فـشـانند بـه خـاکـش | ســـد مــرده ســـر مــســـت ســـر از گـــور بـــرآرد |
| آن مـی کــه گــر آهـنـگ کــنـد بــر در و بــامــم | مــــاتــــم ز شــــعــــف زمــــزمــــه ســــور بــــرآرد |
| آن مـی کـه چـو تـفـسـیده کـند طـبـع فـسـرده | ســـد «الــعــطـــش » از ســـیــنــه کــافــور بـــرآرد |
| آن می بـه کسی ده که بـه میخانه نرفته ست | تـــا آن مــیــش از مــســت و ز مــســتـــور بـــر آرد |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| کـو مـطــرب خــوش نـغـمـه کـه آتــش اثــر آیـد | کـــان نــغـــمـــه بـــرآرد کـــه ز جـــان دود بـــر آیــد |
| آن نـغـمـه کـه سـر مـی و مـیخـانه کـنـد فـاش | تــا زاهــد پــیـمــانــه شــکــن شــیــشــه گــر آیــد |
| آن نغـمه کـه چـون شـعـله فـروزد بـه در گـوش | از راه نــــفــــس بــــوی کــــبـــــاب جــــگــــر آیــــد |
| آن نـغـمـه کـه چــون گـام نـهـد بــر گـذر هـوش | جـــان رقـــص کـــنــان بـــر ســـر آن رهــگـــذر آیــد |
| آن نـغـمـه شـیـریـن کـه پــرد روح بــه سـویـش | مــانــنــد مــگــس کــاو بـــه ســـلــام شــکــر آیــد |
| آن نـغــمـه پــر حــال کـه در کـوی خــمـوشــان | هــر نــالــه اش از عــهــده ســد جـــان بـــه درآیــد |
| ز آن نـغـمـه خـبــرده بــه مـنـاجـاتــی مـسـجـد | بــی آنــکــه چــو مــا از دو جــهـان بــی خــبــر آیـد |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| دیـری ســت کـه مـا مـعــتــکـف دیـر مـغــانـیـم | رنـــدیـــم و خـــرابـــاتـــی و فـــارغ ز جـــهـــانـــیــم |
| لـای تــه خــم سـنـدل سـر سـاخــتــه یـعـنـی | ایــمـــن شـــده از دردســـر کـــون و مـــکـــانـــیــم |
| چـون کاسه شکسـتـیم نه پـر ماند و نه خـالی | بــی کــیــســه بــازار چــه ســود و چــه زیــانــیــم |
| مــا هـیـچ بــهــا بــنــده کــم از هـیـچ نــیـرزیـم | هـــر چـــنـــد کـــه انـــدر گـــرو رطـــل گـــرانـــیـــم |
| شــیـریـم ســر از مــنــت ســاطــور کــشــیـده | قـــصـــاب غـــرض را نـــه ســـگ پـــای دکـــانــیــم |
| پــــروانـــه ای از شــــعــــلــــه مـــا داغ نـــدارد | هـر چــنــد کــه چــون شــمــع ســراپــای زبــانـیـم |
| هشیار شود هر که در این میکده مسـت است | امـــا دگـــرانــنــد چـــنــیــن ، مــا نــه چـــنــانــیــم |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| رنــدان خـــرابـــات ســـر و زر نــشـــنــاســـنــد | چــیـزی بــجــز از بــاده و ســاغــر نــشــنــاســنــد |
| بــی خــود شــده و بــرده وجــود و عـدم از یـاد | درویــش نــدانــنــد و تـــوانــگـــر نــشـــنـــاســـنــد |
| رطـلـی کـه بـغـلـتـیـد شـنـاسـنـد و دگـر هـیـچ | دور فـــلـــک و گـــردش اخـــتـــر نــشـــنـــاســـنــد |
| یـابـنـد کـه در ظـلـمـت مـیـخـانـه حـیـات اسـت | آن چـشـمـه کـه می جـسـت سـکـندر نشـناسـند |
| بـــازان کــم آزار نــظــر بـــســتـــه ز صــیــدنــد | غــیـر از مـی چــون خــون کــبــوتــر نـشــنـاســنـد |
| دشــنــام و دعــا را بــر ایــشــان دویــیــی نــه | شـــادی ز غــم و زهــر ز شــکــر نــشــنــاســـنــد |
| هـسـتـنـد شـنـاسـای مـی و مـیکـده چـون مـا | فــردوس نــدانــســـتـــه ز کــوثـــر نــشــنــاســنــد |
| مــا گــوشــه نــشــیـنــان خــرابــا الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| تـــا راه نـــمـــودنـــد بـــه مـــا دیــر مـــغـــان را | خــــوش مـــی گــــذرانـــیـــم جــــهـــان گـــذران را |
| از مغـبـچـگان بـسـکـه در او غـلغـل شـادیسـت | نـــشــــیـــنــــده کــــس آوازه انــــدوه جــــهـــان را |
| دیری نه ، بـهشـتـی ، ز می و مغـبـچـه در وی | از کــــوثــــر و از جــــام فــــراغــــت دل و جــــان را |
| آن دیر کـه هـر مـسـت کـه آنـجـا گـذر انـداخـت | خــود گـم شــدو گـم کـرد ز خــود نـام و نـشــان را |
| دیـری کــه ســر از ســجــده بــت بــاز نــیــاورد | هــرکــس کــه در او خـــورد یــکــی رطــل گــران را |
| مسـجـد نه کـه در وی می و می خـواه نگنجـد | ســد جـــوش در ایــن راه هــم ایــن را و هــم آن را |
| غـلـتـیده چـو مـا پـیش بـتـی مسـت بـه بـویی | هـــر گـــوشــــه هـــزاران و نـــیـــالـــوده دهـــان را |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| تـرسا بـچـه ای کز می و جـامش خبـرم نیست | خــواهـم بــرمــش نـام ولــی آن جــگــرم نـیـســت |
| کـافـر شـدم از بـسـکه کـنم سـجـده بـه پـایش | ایـنــســت کــه زنــاری از او بــر کــمــرم نــیـســت |
| نـاقــوس نـوازم کــه مــنـاجــات بــت ایـنـســت | در حــلـقــه تــســبــیـح شــمـاران گـذرم نـیـســت |
| آنــجــا کــه صــلــیـب اســت نــمــودار ســر دار | پـایم شـد و کم گشـت و سـراغی ز سـرم نیسـت |
| گــر خــدمــت خــنـزیـر کــنـد امـر چــه تــدبــیـر | گــیــرم ره خــدمــت کــه طــریـق دگــرم نــیـســت |
| شـیـخـی پــس سـد چـلـه پــی دخـتــر تـرسـا | آن کــرد، از او غــیــرت دیـن بــیـشــتــرم نــیـســت |
| تـرسـا بـچـه گـو بـاده از ایـن مـسـت تـرم سـاز | تــا بـــســتــن زنــار بـــگــویــم خــبـــرم نــیــســت |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| گــر عــشــق کــنــد امــر کــه زنــار بــبــنــدیـم | زنــــار مــــغــــان در ســــر بــــازار بــــبــــنــــدیــــم |
| سـد بـوسـه بـه هـر تـار دهـیم از پـی تـعـظـیم | تــســبــیــح بــتــش بــر ســر هــر تــار بــبــنــدیـم |
| گــر صــومــعــه داران مــقــلــد نــپـــســنــدنــد | هــر چـــنــد گــشـــایــنــد دگـــر بـــار بـــبـــنــدیــم |
| مـعــلـوم کــه بــر دل چــو در لـطــف گــشــایـد | آن عـشـق کـه بــرخـویـش بـه مـسـمـار بــبــنـدیـم |
| بــرلـب تــری بــاده و خــشــک ار نـم او حــلـق | پــیــداســت چــه طــرف از در خــمــار بـــبــنــدیــم |
| آن بـاده خـوش آید کـه دود بـر سـر و بـر گـوش | راه ســـخـــن مـــردم هـــشـــیـــار بــــبــــنـــدیـــم |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| خـواهـم کـه شـب جــمـعـه ای از خـانـه خـمـار | آیــــم بـــــه در صـــــومـــــعـــــه زاهــــد دیــــن دار |
| در بـــشـــکــنــم و از پـــس هــر پـــرده زرقــی | بـــیـــرون فـــکـــنـــم از دل او ســـد بـــت پـــنـــدار |
| بــر تــن درمـش خــرقــه ســالــوس و از آن زیـر | آرم بــــه در صـــومـــعـــه ســــد حــــلـــقـــه زنـــار |
| مــردان خــدا رخــت کــشــیــدنــد بــه یـکــبــار | چـیـزی بــه مـیـان نـیـسـت بــجـز جـبــه و دسـتــار |
| ایــن صــومــعــه داران ریــایـی هــمــه زرقــنــد | پــس تــجــربــه کــردیـم هــمــان رنــد قــدح خــوار |
| می خـوردن ما عـذر سـخـن کردن ما خـواسـت | بــر مــســت نــگــیـرنــد ســخــن مــردم هـشــیـار |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| رفــتــم بــه در مــدرســه و گــوش کــشــیــدم | حــرفــی کــه بــه انــجــام بــرم پــی ، نـشــیـنـدم |
| سـد اصـل سـخـن رفت و دلیلش همه مدخـول | از شــک و گــمــانــی بــه یــقــیــنــی نــرســیــدم |
| بـس عقده که حـل گشـت در او هیچ نبـسـتـه | یــک در نــگــشـــودنــد ز ســـد قـــفـــل کـــلــیــدم |
| گــفــتــنـد درون آی و بــبــیـن مــاحــصــل کــار | غـــیــر از ورقـــی چـــنـــد ســـیــه کـــرده نــدیــدم |
| گـفــتــنـد کـه در هـیـچ کـتــابــی نـنـوشــتــنـد | هــر مــسألــه عــشــق کــز ایـشــان طــلــبــیــدم |
| جـسـتـم مـی مـنصـور ز سـر حـلـقـه مـجـلـس | آن مـی طــلـبــی گـفــت کــه هـرگــز نـچــشــیـدم |
| دیـدم کــه در او دردســری بــود و دگــر هــیــچ | بـــا دردکـــشـــان بـــاز بـــه مـــیـــخـــانـــه دویــدم |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| الــمــنــت لـــلــه کـــه نــدارم زر و ســـیــمــی | کـز بــخـل خــسـیـسـی شـوم ، از حــرص لئیـمـی |
| شــغــلـی نـه کـه تــا غــیـر بــرد مـایـده خــلـد | بــایــد ز پــی جــان خــود افــروخــت جــحــیــمــی |
| نــه عـــامـــل دیــوان و نــه پـــا در گـــل زنــدان | نـی بــســتــه امــیـدی و نـی خــســتــه بــیـمــی |
| مـاییـم و هـمـیـن حـلـقـی و پـوشـیـدن دلـقـی | یــک گــوشــه نــان بــس بــود و پــاره گــلــیــمــی |
| بــهـر شـکـمـی کـاوســت پــی مـزبــلـه مـزدور | دریــوزه هــر ســفــلــه بـــود عــیــب عــظــیــمــی |
| ز آنـجــا کـه بــود ســیـری چــشــم و دل قـانـع | ده روز بــســازم نـه بــه قــرصــی کــه بــه نـیـمـی |
| گــر روح غــذا گـیـرد از آن بــاده کــه مـاراســت | سـد سـال تـوان زیـسـت بــه تــحـریـک نـسـیـمـی |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| دارم ز زمـــان شـــکـــوه نـــه از اهــل زمـــانـــه | کــو مــطــرب و ســازی کــه بـــگــویــم بــه تــرانــه |
| خــواهــم کــه ســر آوازه ای از تــازه بـــســازم | کآرنـــــد بــــــه بــــــازار بــــــه آواز چــــــغـــــانـــــه |
| سـر کـنـدن و انـداخـتــنـش را چـه تـوان گـفـت | مـرغــی کـه نـه آبــی طــلـبــیـده ســت و نـه دانـه |
| در عهد که بـوده سـت که یک بـار شنوده ست | تــاریـخ جــهـان هـســت فــســانــه بــه فــســانــه |
| بــلــبــل هــدف تــیـر نــمــودن کــه پــســنــدد | خـــاصــه کــه بـــود بـــلــبـــل مــشـــهــور زمــانــه |
| جـز عشق و محـبـت گنهم چـیست ،چـه کردم | ای تـــیـــر غـــمـــت را دل عـــشـــاق نـــشـــانـــه |
| سـاقـی سـخـن مـسـت دراز اسـت ، بـده می | تـــا درد ســـر شـــکـــوه کـــشـــد یــا ز مـــیــانـــه |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| گـر شـکـوه ای آمد بـه زبـان بـزم شـراب اسـت | بـــایــد کــه بـــشـــویــنــد ز دل عــالــم آب اســـت |
| زیـنـش نـتــوان سـوخـت گـر از خـویـش بــنـالـد | آن مـرغ کـه در روغـن خـود گـشـتــه کـبــاب اسـت |
| ابـــری بــرســد روزی و جــانــش بــه تــن آیــد | آن مـاهـی تــفــســیـده کــه در آب ســراب اســت |
| گر قـهقـهه اش نیسـت مخـوان مرغ بـه کـویش | آن کــبــک کــه آرامـگــهـش جــای عــقــاب اســت |
| پــا در گــلــم و مــقــصــد مـن دور حــرم لــیـک | تـا چـون بـر هم ز آنـکـه رهم جـمـلـه خـلـاب اسـت |
| وین طرفه که بارم همه شیشه ست پر از می | وقـتـی که شـود شـیشـه تـهی ، کار خـراب اسـت |
| کـو خـضـر کـه تــا بــاز کـنـد چـشـم و بــبــیـنـد | خــمـخــانـه و خــمـهـا کـه پــر از بــاده نـاب اســت |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| مــیــخـــانــه کـــه پـــرورده ام از لـــای خـــم او | بـــــادا ســــر مــــن خــــاک تـــــه پـــــای خــــم او |
| حـیف اسـت بـه زیر سـر مـن ، بـر سـر مـن نـه | آن خــشــت کــه بــوده ســت بــه بــالــای خــم او |
| در خــدمـتــم آنـجــا کـه بــرای گـل تــســبــیـح | خـــاکـــی بـــه کـــف آرم مــگـــر از جـــای خـــم او |
| سوری و چـه سوری سـت که در عقد کس آید | بـــنــت الـــعـــنـــب آن بـــکـــر طـــرب زای خـــم او |
| تـوفـان چـه کـنـد کـشـتـی نـوحـش چـه نـمـاید | آبــــــی کـــــه زنـــــد مـــــوج ز دریـــــای خـــــم او |
| در زردی خــورشــیـد قــیـامــت بــه خــود آیـیـم | مــا را کــه صــبــوحــی ســت ز صــهـبــای خــم او |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
| وحــشــی مــگــر آن زمــزمــه از چــنـگ بــرآیـد | کــز عـــهــده شـــکــر مــی ســـاقـــی بـــه درآیــد |
| آن ســاقــی بــاقـی کـه پــی جــرعــه کـش او | خــورشــیـد قـدح ســاز و فـلـک شــیـشــه گـر آیـد |
| آن درد کـه در مـیـکـده او بــه ســفـالـی ســت | لـطـفـی سـت کـه کـرده سـت چـو در جــام زر آیـد |
| خــواهـد ز سـبــوی مـی او تــاج سـر خــویـش | آن کـــس کــه ســـدش بـــنــده زریــن کـــمــر آیــد |
| در کــوچـــه مــیــخـــانــه او گــر فـــکـــنــی راه | بـــس خــضــر ســبـــوکــش کــه تــرا در نــظــرآیــد |
| گــردر بــزنـی ، ســد قــدحــت پــیـش دوانـنــد | آن وقـــــت کـــــه آواز خـــــروس ســـــحـــــر آیــــد |
| گو میر شبـش گیر و بـزن سـخـت و بـبـر رخـت | مــســتــی کــه شــبـــانــگــاه از آنــجــا بــه درآیــد |
| مـا گــوشــه نـشــیـنـان خــرابــات الــســتــیـم | تـا بــوی مـیـی هـسـت در ایـن مـیـکـده مـسـتـیـم |
روحش شادو یادش گرامی باد
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا

سهشنبه 28,اکتبر,2025